Sự Bùng Nổ Của Dịch Vụ Ransomware và Những Thách Thức Đối Với Các Tổ Chức
Trong thời đại số ngày nay, sự gia tăng về số lượng và phức tạp hóa của các cuộc tấn công mạng dựa trên ransomware đang đẩy nhanh sự phát triển của một ngành công nghiệp tội phạm mạng mới. Đặc biệt, Việt Nam, với sự gia tăng nhanh chóng của các vụ tấn công trong năm 2024, đã trở thành một mục tiêu hấp dẫn cho các nhóm tội phạm mạng.
Sự Lây Lan Của Ransomware
Tính đến đầu tháng 6, ít nhất bốn doanh nghiệp lớn tại Việt Nam đã chịu sự tấn công của ransomware, gây ra sự gián đoạn đáng kể trong hoạt động kinh doanh và ảnh hưởng đến uy tín của họ. Thống kê cho thấy, số lượng các cuộc tấn công này đã tăng 70% so với cùng kỳ năm trước, chỉ ra rằng các tổ chức Việt Nam vẫn còn rất yếu trong việc chuẩn bị và phòng ngừa trước mối đe dọa này.
Sự Phát Triển Của Ransomware Như Một Ngành Công Nghiệp
Các cuộc tấn công ransomware ngày càng trở nên phức tạp và có tính chất chuyên nghiệp hơn, với mục tiêu chính là các doanh nghiệp vừa và lớn. Theo chuyên gia an ninh mạng, từ WannaCry năm 2017 đến nay, mô hình tấn công đã trải qua sự tiến hóa đáng kể. Thay vì chỉ tấn công vào các thiết bị cá nhân, ransomware hiện nay tập trung vào hạ tầng của doanh nghiệp, nơi mà khả năng chi trả tiền chuộc cao hơn đáng kể.
Ransomware Như Một Dịch Vụ
Một trong những xu hướng mới gây sốc trong cộng đồng an ninh mạng là sự phát triển của ransomware dưới dạng dịch vụ. Điều này có nghĩa là bất cứ ai, ngay cả những kẻ không có kỹ năng lập trình hay quản lý hạ tầng, cũng có thể thuê các dịch vụ này để thực hiện các cuộc tấn công. Điều này đã khiến cho các nhóm tấn công nhỏ lẻ trở nên nguy hiểm hơn và chú ý đến các thị trường mới như Việt Nam.
Từ Chuyện Chiếc Chăn Đến Sự Tiến Hóa Của Tấn Công Ransomware
Trên thực tế, các chuyên gia an ninh mạng đã phải sử dụng những biện pháp không phải kỹ thuật để ứng phó với các cuộc tấn công mạng mới. Từ Viettel Cyber Security chia sẻ về việc các nhóm ứng cứu sự cố ransomware thường phải mang theo những chiếc chăn, vì họ phải thực hiện việc khắc phục tại chỗ và không thể dùng các kênh từ xa.
Kỹ Thuật Tấn Công Và Kết Hợp Với APT
Các cuộc tấn công ransomware ngày nay không chỉ đơn thuần dừng lại ở việc mã hóa dữ liệu và đòi tiền chuộc. Chúng thường kết hợp với các kỹ thuật APT (Advanced Persistent Threats), trong đó tin tặc có thể lâu dài trong hệ thống nạn nhân để thu thập dữ liệu quan trọng và gây tổn hại nặng nề hơn.
Nguồn Lực Và Cơ Sở Hạ Tầng Của Ransomware
Để thực hiện các cuộc tấn công mạng này, các nhóm tin tặc không chỉ cần có kỹ năng lập trình cao, mà còn cần có cơ sở hạ tầng ẩn danh để điều khiển các máy chủ điều hành và thực hiện việc viết mã độc tinh vi. Ngoài ra, chúng còn thường xuyên phải sử dụng các lỗ hổng bảo mật zero-day và kỹ năng xã hội để xâm nhập vào hệ thống.
Các Mô Hình Tấn Công Mới
Một trong những mô hình tấn công mới nhất là ransomware dưới dạng dịch vụ, hay còn được gọi là “ransomware as a service”. Đây là một mô hình kinh doanh cho phép bất cứ ai có thể thuê dịch vụ tấn công mạng và sau đó chia sẻ lợi nhuận với nhóm cung cấp. Điều này dẫn đến sự gia tăng đáng kể về số lượng các nhóm tin tặc sở hữu ransomware, và số lượng các cuộc tấn công mạng.
Các Lỗ Hổng Trong Bảo Mật Doanh Nghiệp
Mặc dù nhiều doanh nghiệp đã đầu tư vào giải pháp bảo mật, nhưng vẫn tồn tại nhiều lỗ hổng để tin tặc có thể tận dụng. Các lỗ hổng bảo mật như sử dụng tài khoản đặc quyền một cách không kiểm soát, và việc sao lưu dữ liệu không đảm bảo chuẩn mực, dẫn đến việc dữ liệu backup cũng có thể bị mã hóa hoặc xóa bỏ.
Phương Án Đối Phó Với Ransomware
Để ngăn chặn các cuộc tấn công ransomware, các chuyên gia khuyên các doanh nghiệp nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa như kiểm tra và cập nhật hệ thống thường xuyên, giám sát mạng để phát hiện kịp thời các hoạt động bất thường, và đảm bảo rằng các giải pháp bảo mật được triển khai đúng cách.
Sự gia tăng của ransomware và sự phát triển của nó như một ngành công nghiệp tội phạm mạng là một thách thức lớn đối với các tổ chức và doanh nghiệp. Việc hiểu và phản ứng kịp thời trước những mối đe dọa này là cực kỳ cần thiết để bảo vệ tài sản thông tin và duy trì hoạt động.